BADANIE GLEBY W OGRODACH DZIAŁKOWYCH I PRZYDOMOWYCH

 

Wiedza na temat odczynu i zasobności gleby w ogrodzie to droga do uzyskania lepszych plonów warzyw i owoców oraz cieszących pięknym wyglądem i estetyką roślin ozdobnych, a także gęstych, soczyście zielonych trawników.

 

Odczyn to ważny i podstawowy wskaźnik żyzności gleby, niestety często bagatelizowany przez działkowców i ogrodników. Przy odpowiednim pH gleby, rośliny nie tylko lepiej rosną, ale i estetyczniej wyglądają. Doprowadzenie do odpowiedniego odczynu gleby przed sadzeniem/siewem roślin to pierwszy krok do optymalnego odżywienia roślin. W glebie o nieodpowiednim odczynie utrudnione jest pobieranie składników pokarmowych przez rośliny, nawet jeżeli ich poziom w glebie jest optymalny rośliny mogą wykazywać objawy niedoborów, a także nieprawidłowości we wzroście i rozwoju.

Tabela 1. Wyniki badań wykonanych w laboratorium OSChR w Olsztynie – próbka gleby pobrana z trawnika.

Cel analizy: wyjaśnienie złego stanu roślin, ustalenie nawożenia pogłównego

 

Parametry pH

w H2O

Zasolenie   w g/dm3 N-NO3

azot azotanowy

P                fosfor K                  potas Ca   wapń Mg

magnez

Cl

chlor

Zawartość w mg/dm3 gleby
Wyniki analizy 7,79 0,07 2 161 72 3925 96 4,0
Ocena nieodpo-wiednie nieszkodliwe niska (niedobór) wysoka (nadmiar) niska (niedobór) wysoka (nadmiar) optymalna nieszko-dliwa

Zalecenie nawozowe (fragment): „…Wyniki analizy (tab. 1) wskazują na stanowczo za wysoki odczyn dla trawników. Przy wysokim pH składniki pokarmowe są słabo pobierane przez korzenie. W warunkach wysokiego odczynu również część składników ulega uwstecznieniu i tym samym staje się niedostępna dla roślin. W takiej sytuacji trawy mają słabo rozwinięty system korzeniowy i są niedostatecznie odżywione. Porost traw słabnie, nie krzewią się i w konsekwencji następuję ich żółknięcie i wypadanie (mgr inż. Sandra Samsel OSChR w Olsztynie)…”

Dla większości roślin ogrodniczych uprawianych w gruncie oraz uprawianych w szklarniach z zastosowaniem podłoży tradycyjnych optymalne pH wynosi 6,0-6,5. Poszczególne gatunki jednak różnią się wymaganiami w stosunku do odczynu.

Z danych stacji wynika, że znaczna część badanych gleb z ogrodów działkowych i przydomowych jest przewapnowana (pH tych gleb często osiąga wartość 8,0, a poziom wapnia przekracza 3000 mg Ca/dm3 gleby). Na takich stanowiskach niewiele roślin ma szanse na normalny wzrost i wydanie plonu, a rośliny ozdobne często chorują. Na glebach przewapnowanych zmniejsza się dostępność dla roślin fosforu i większości mikroelementów. Na częściach nadziemnych roślin, zwłaszcza na liściach pojawiają się chlorotyczne przebarwienia, a na trawnikach (podobnie jak na glebach zbyt kwaśnych) mchy.

GLEBY NALEŻY WAPNOWAĆ TYLKO WTEDY, GDY WSKAZUJĄ NA TO WYNIKI ANALIZY GLEBY,
A DAWKA WAPNA POWINNA WYNIKAĆ
Z AKTUALNEGO PH I RODZAJU GLEBY.

 

Tabela 2. Wyniki badań wykonanych w laboratorium OSChR w Olsztynie – próbki gleby pobrane z 1-rocznego sadu czereśniowego.

Cel analizy: wyjaśnienie złego stanu roślin, ustalenie nawożenia pogłównego

 

Kategoria agronomiczna gleby/warstwa Kwasowość Zawartość składników przyswajalnych w mg na 1 kg gleby i ocena Stosunek               K:Mg                               i ocena
pH          w KCl Odczyn Fosforu Potasu Magnezu
P ocena K ocena Mg ocena
lekka/0-20 cm 6,4 lekko kwaśny 237 wysoka 124 wysoka 146 wysoka 0,8 bardzo niski
lekka/20-40 cm 6,0 lekko kwaśny 150 wysoka 145 wysoka 109 wysoka 1,3 niski

 

Zalecenie nawozowe (fragment):  „…. Otrzymane wyniki wskazują na przenawożenie. Skutkiem czego może być sytuacja występująca jak przy niedożywieniu roślin. W takiej sytuacji część składników jest blokowana i nie przyswajana przez rośliny. Zbyt duża ilość fosforu w glebie wpływa na występowanie niedoborów potasu, cynku i żelaza. Ponadto zbyt intensywne wapnowanie dolomitem może prowadzić do zachwiania równowagi między potasem a magnezem oraz wystąpienia niedoborów potasu. Intensywne wapnowanie oraz stosowanie zbyt wysokich dawek NPK w sadach powoduje występowanie niedoborów boru. Objawia się to słabym zawiązywaniem owoców, zniekształceniem zawiązków owocowych i owoców, owoce są drobne, często ze skorkowaceniami oraz spękaniami (dr inż. Anna Kulczycka OSChR w Olsztynie )…..”

Analiza gleby jest konieczna przed założeniem uprawy, a także, gdy obserwujemy nieprawidłowości we wzroście i rozwoju roślin w uprawach już istniejących, ale bezwzględnie przed zastosowaniem środków zaradczych typu wapnowanie czy nawożenie.

Wyniki analiz pokazują, że w ogrodach często występują różne nieprawidłowości, wynikające głównie z błędów w nawożeniu. Jednym z podstawowych błędów jest zbyt intensywne wapnowanie, zwłaszcza wapnem magnezowym, co wiąże się dodatkowo z wprowadzaniem do gleby zbędnych lub zbyt dużych dawek magnezu. Stosowanie nawozów bez znajomości zasobności gleby na tzw. „oko” i często zupełnie bez potrzeby ma wiele negatywnych skutków i generuje niepotrzebne koszty. Nawożenie mineralne należy stosować po to, żeby uzupełnić niedobory składników pokarmowych w glebie.

 

Pobieranie próbek ogrodniczych

Liczby graniczne

 

Zapraszamy do Okręgowej Stacje Chemiczno-Rolniczej w Olsztynie, oferujemy badania gleb, ziem i podłoży ogrodniczych oraz fachowe doradztwo nawozowe dla upraw sadowniczych i warzywniczych, a także trawników i roślin ozdobnych.